Với việc các nhà máy không hoạt động, giao thông đình trệ, nhu cầu của khách hàng giảm sút,… Covid-19 thực sự khiến doanh nghiệp phải xem xét lại về khả năng quản trị rủi ro trong chuỗi cung ứng của mình.
Tại sao lại cần đến quản trị rủi ro trong chuỗi cung ứng?
Rủi ro được định nghĩa là bất cứ điều gì có thể ảnh hưởng đến hoạt động của một doanh nghiệp, thường là theo cách tiêu cực. Ví dụ, một rủi ro về sự gia tăng đột ngột nhu cầu đối với một sản phẩm. Do đó, các giám đốc điều hành tại công ty chuyển sang sản xuất và chuỗi cung ứng để tăng sản lượng. Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra nếu công ty không thể xử lý sự gia tăng nhu cầu này và mất khách hàng, tính toàn vẹn và uy tín thương hiệu là kết quả? Đây là lúc quản lý rủi ro phát huy và khả năng phục hồi tương đương với việc tiếp tục quản lý rủi ro sau khi giải quyết một rủi ro nhất định.
Những loại rủi ro nào ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng?
Deloitte đã xác định nhiều rủi ro khác nhau mà bất kì người quản lí nào cũng phải hiểu để quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả. Tuy nhiên, hầu hết các rủi ro có thể được phân thành 4 loại: rủi ro vĩ mô, rủi ro chuỗi giá trị mở rộng, rủi ro vận hành và rủi ro chức năng.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quy trình quan trị chuỗi cung ứng tại doanh nghiệp
Trong đó
Rủi ro vĩ mô đề cập đến các yếu rộng lớn ảnh hưởng đến toàn bộ doanh nghiệp.
Rủi ro trong chuỗi giá trị mở rộng bắt nguồn xung quanh đối tác cung cấp thượng lưu (upstream) và hạ lưu (downstream).
Rủi ro hoạt vận hành là những rủi ro có thể xảy ra trong một quy trình nhất định
Rủi ro chức năng là những rủi ro tồn tại giữa các bên liên quan trong chuỗi cung ứng như phát triển công nghệ thông tin, tài chính và nguồn nhân lực.
Quản lý rủi ro một cách hiệu quả thì có thể loại bỏ mọi rủi ro không?
Không. Loại bỏ tất cả rủi ro chỉ đơn giản là không thực tế. Rủi ro tồn tại trong mọi hoạt động trong chuỗi cung ứng. Rõ ràng, một số rủi ro có khả năng xảy ra cao hơn các rủi ro khác và mỗi doanh nghiệp trong chuỗi cần có khả năng đáp ứng với việc ứng phó mọi rủi ro thông qua một quá trình hành động được lên kế hoạch. Về cơ bản, công ty cần có một kế hoạch phục hồi.
Doanh nghiệp cần làm gì sau mùa đại dịch
Theo báo cáo của McKindsey, có 6 vấn đề đòi hỏi doanh nghiệp phải có hành động và quyết định nhanh chóng trong chuỗi cung ứng, bao gồm:
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên đã đồng ý có thể thay đổi các điều khoản trong hợp đồng nhưng lại không chắc liệu có cần phải lập phụ lục cho những thay đổi này hay không.
Các doanh nghiệp có thể thực hiện các dịch vụ bổ sung cho nhau nhưng không biết đó là nghĩa vụ hợp đồng hay chỉ là một sự hỗ trợ đơn thuần. Và khi thu hồi khoản nợ, liệu những dịch vụ này có được quy định khác với các điều khoản hợp đồng xét về thể loại và nội dung của tài liệu hay không. Không nghiên cứu kỹ lưỡng Tiêu chuẩn Điều khoản Thương mại cho doanh nghiệp Logistics (được quy định rõ trong các chứng từ khi giao dịch) có thể dẫn đến những hệ quả trong không mong đợi trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Bài học từ một vụ tranh chấp trong lĩnh vực vận tải và giao nhận
Tóm tắt tranh chấp giữa hai bên
Một doanh nghiệp dịch vụ Logistics (Nguyên đơn) đã ký một Hợp đồng chuyển chở (Hợp đồng) với một công ty xuất nhập khẩu (Bị đơn) để vận chuyển thiết bị và máy móc bằng container. Hình thức vận tải là đa phương thức kết hợp đường biển và đường bộ từ một cảng châu Âu đến nhà máy của bị đơn tọa lạc tại địa phận tỉnh Quảng Ninh.
Trước và sau khi ký kết hợp đồng chuyên chở, bị đơn liên tiếp gửi email yêu cầu nguyên đơn phải báo cước suất của quãng đường vận chuyển từ cảng biển đến Nhà máy. Nguyên đơn đã thực hiện yêu cầu báo cước suất từ cảng bốc hàng đến CY của cảng Hải Phòng và bị đơn cũng đã chấp nhận những thư báo giá này mà không có phàn hồi gì thêm.
Hai bên đã ký bổ sung phụ lục hợp đồng về số lượng hàng hóa trong đợt vận chuyển đầu tiên là 3 container với cưới phí vận tải, phụ phí và phí chuyên chở từ Hải Phòng đến nhà máy, phí thông quan. Hai bên đã đàm phán vận chuyển tất cả 13 đợt như vậy; Bị đơn đã gửi yêu cầu cho nguyên đơn về việc phản hồi các thư báo giá tương ứng cho mỗi đợt vận chuyển.
Nội dung của 13 thư báo giá có ghi rõ phí vận chuyển chặng chính từ cảng bốc hàng đến cảng Hải Phòng và đã được phía bị đơn chấp nhận. Sau khi hoàn thành 13 chuyến hàng, với các yêu cầu thanh toán cho quá trình vận chuyển và chi phí dịch vụ hải quan là 2.168.382.175 VND, lãi phạt chậm trả là 197.187.653 VND đã được thông báo đến cho bên bị đơn. Song, bị đơn chỉ thanh toán 544.820.950 VND cho chuyến hàng số 1, 2 và 3, 10 chuyến còn lại vẫn chưa được thanh toán. Công ty dịch vụ Logistics đã khởi kiện doanh nghiệp xuất nhập khẩu tại Cơ quan trọng tài thương mại, yêu cầu bị đơn thanh toán số dư 1.623.561.225 VND cùng số tiền lãi phạt chậm thanh toán 197.187.653 VND.
Bảng phân tích của Hội đồng trọng tài và bài học quý giá
Bị đơn đã phản bác cho rằng Hợp đồng và Phụ lục hợp đồng không áp dụng với tất cả 13 chuyến hàng mà chỉ áp dụng cho những chuyến hàng được nêu trong Phụ lục hợp đồng, tức là, 3 container trong chuyến hàng đầu tiên. Với những chuyến hàng còn lại, bị đơn cho rằng hai bên cần phải ký kết một hợp đồng mới, dù cho bị đơn đã chấp nhận 13 thư báo giá. Thực tế, bị đơn đã thanh toán cho nguyên đơn 544.820.950 VND là khoản chi phí của 3 chuyến hàng đầu tiên.
Và với hành động này, bị đơn đã ngầm hiểu và chấp nhận là Hợp đồng cùng phụ lục hợp đồng được áp dụng cho tất cả những chuyến hàng được thực hiện sau chuyến đầu tiên. Tham chiếu theo Khoản 2, Điều 408 của Bộ luật Dân sự năm 2005, 13 thư báo giá (cung cấp cước suất vận tải đường biển) mà bị đơn chấp nhận cũng được xem là một phần phụ lục của Hợp đồng.
Bị đơn cho biết phía cung cấp dịch vụ vận tải phải thực hiện chuyến hàng bằng đường biển và đường bộ đến nhà máy theo quy định của Hợp đồng. Vì thế, họ không thanh toán cho phần vận chuyển bằng đường bộ. Trên thực tế, lý do được đưa ra là bị đơn đã ký kết một hợp đồng với một doanh nghiệp khác để vận tải số hàng này từ CY đến Nhà máy thông qua vận tải đường bộ mặc dù vẫn yêu cầu phía nguyên đơn gửi thư báo giá.
Vì vậy, theo Khoản 2, Điều 408 của Bộ luật Dân sự năm 2005, (phí) dịch vụ chuyên chở đường bộ được hai bên thống nhất thay đổi so với Hợp đồng cũng như phụ lục. Bị đơn cũng không nhận được bất cứ báo cáo nào về tổn thất, hư hỏng hoặc chậm trễ giao hàng trong tất cả 13 chuyến hàng sau khi tàu cập cảng Hải Phòng. Vì vậy, theo Điều 96 Bộ luật hàng hải Việt Nam năm 2005, bị đơn đã nhận 13 đơn hàng đầu đủ và đúng quy cách, không có căn cứ để từ chối thanh toán cho những phí chuyên chở hay phí dịch vụ.
Bị đơn sau đó có nói việc ký kết chấp nhận và đối chiếu xác nhận thu hồi nợ tồn động không được thực hiện mỗi tháng, vì vậy không có khoản phạt cho thanh toán trễ. Theo điều 4 của Hợp đồng, nguyên đơn đã gửi chứng từ thanh toán và phạt thanh toán chậm hàng tháng nhưng phía Bị đơn chỉ có giấy báo nợ cho mỗi chuyến hàng, không có giấy báo phạt thanh toán trễ.
Phía nguyên đơn chỉ có 3 bức thư chính thức yêu cầu thanh toán cước phí cho 13 chuyến hàng với tổng số dư báo là 2.168.382.175 VND. Tuy nhiên, bị đơn chỉ mới thanh toán 544.820.950, nghĩa là số dư tồn đọng chỉ là 1.623.561.225 VND. Vì thế, hội đồng Trọng tài phán quyết là nguyên đơn không có đủ căn cứ để yêu cầu thanh toán phạt nộp chậm trả 197.187.653 VND theo Khoản 2, Điều 6 của Hợp đồng.
Bị đơn cho biết nguyên đơn đã được ủy thác làm môi giới hải quan và đăng ký danh sách hàng hóa nhập khẩu nhưng không có bằng chứng cho sự ủy quyền này. Trong số 13 thư báo giá, nguyên đơn chỉ đề cập đến chi phí và lệ phí cho dịch vụ thông quan chứ không đề cập đến quyền hạn làm môi giới hải quan. Theo Khoản 7, Điều 4 của Luật Hải quan năm 2005 và Khoản 1, Điều 2 của Thông tư Số 80/2011/TT-BTC ban hành ngày 09 tháng 06 năm 2011, trong trường hợp nguyên đơn được ủy quyền làm môi giới hải quan, người làm tờ khai hải quan phải có tên của nguyên đơn và do nguyên đơn thực hiện.
Thực tế cho thấy những người thực hiện tờ khai hải quan được đề cập trong 13 lần thông quan lại là bị đơn, và bị đơn vẫn phát hành các thư giới thiệu xác nhận nhân viên của nguyên đơn chính là người của bị đơn gửi tới để thông quan hàng hóa.
Căn cứ trên tình tiết này, Hội đồng Trọng tài nhận thấy nguyên đơn không phải là môi giới hải quan mà chỉ là nhân viên thực hiện thông quan cho phía bị đơn. Ngoài ra, theo Điều I.3 của “Quy chuẩn điều kiện thương mại” do Hiệp hội doanh nghiệp Logistics Việt Nam ban hành mà cả hai bên đã thống nhất (Trong hợp đồng và các thư báo giá), khi thực hiện thủ tục hải quan, nguyên đơn được xem là người thực hiện quy trình thông quan trên danh nghĩa của bị đơn và vì thế không có tư cách của một môi giới hải quan. Vì vậy, việc chậm trễ trong thông quan dẫn tới phí lưu kho bãi là hoàn toàn thuộc về lỗi của bị đơn.
Theo Trọng tài viên Ngô Khắc Lễ Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam
Trong thời kỳ dịch bệnh COVID-19 đang bùng phát, điện toán đám mây (ĐTĐM) là một nền tảng quan trọng trong việc hỗ trợ làm việc từ xa, giáo dục và tổ chức sự kiện trực tuyến, hay kinh doanh online.
Nhen nhóm từ những năm cuối thế kỉ XX, ĐTĐM hiện là giải pháp hữu dụng cho nhiều doanh nghiệp bởi tính nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và quy mô linh hoạt. Lợi thế nổi bật nằm ở việc giảm thiểu vốn đầu tư ban đầu khi không đòi hỏi lắp đặt và duy trì trung tâm dữ liệu tại chỗ, các chi phí đó có thể được dùng cho các dự án khác cũng như giúp doanh nghiệp tập trung hơn trong hoạt động kinh doanh cốt lõi. Thay vào đó, họ có thể tiếp cận đến các dịch vụ công nghệ như năng lượng điện toán, lưu trữ và cơ sở dữ liệu khi cần thiết từ các nhà dịch vụ đám mây.
Nhiều tập đoàn lớn cung cấp dịch vụ Clouding như Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Google, IBM hay Alibaba đem đến 3 mô hình dịch vụ cơ bản là IaaS (Infrastructure as a Service), PaaS (Platform as a Service) và SaaS (Software as a Service). Gần đây,tập đoàn Alibaba thông báo sẽ đầu tư 28 tỷ USDđể phát triển hệ thống bán dẫn và hệ điều hành cũng như cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu ĐTĐM, khi nhu cầu về phần mềm doanh nghiệp ở Trung Quốc bùng nổ.
Amazon Go Và Oracle WMS Cloud
Chúng ta có thể dễ thấy ứng dụng của ĐTĐM xuất hiện khá nhiều trong các công đoạn của chuỗi cung ứng. Một ví dụ điển hình, vào năm 2018, sự xuất hiện của Amazon Go đã thu hút được rất nhiều ánh mắt từ dư luận. Đây là chuỗi cửa hàng tiện lợi mà bạn sẽ không thấy bóng dáng của thu ngân hay là cảnh xếp hàng chờ thanh toán như các cửa hàng truyền thống khác.
Amazon Go đã thực sự đưa trải nghiệm khách hàng lên tầm cao mới, khi họ chỉ cần bước vào cửa hàng, lấy món đồ cần mua, và sau đó bước thẳng ra cửa. Để biết khách hàng đã chọn những thứ gì, Amazon sử dụng các cảm biến, camera kết hợp với các thuật toán nhận diện hình ảnh; những thiết bị này được lắp đặt trên kệ và trần nhà. Tuy nhiên, vẫn sẽ có vài nhân viên làm việc tại cửa hàng, và người mua hàng sẽ được yêu cầu scan mã vạch trên app của Amazon đã đăng ký từ trước tại cửa ra vào.
Đối với Amazon, bằng cách phân tích đường đi của bạn trong cửa hàng và những món đã mua, cùng với dữ liệu về hành vi mua sắm trên trang thương mại điện tử của họ, Amazon nắm trong tay rất nhiều thông tin về khách hàng và có thể sử dụng nó cho mục đích quảng cáo hoặc hiển thị kết quả tìm kiếm chính xác hơn.
Một cái tên khác không thể không nhắc đến là Oracle WMS Cloud của tập đoàn Oracle – chuyên phát triển và cung cấp các phần mềm cho doanh nghiệp như là giải pháp trong việc quản lý dữ liệu, được biết đến với sản phẩm Netsuite nổi tiếng trên thế giới. Với cải tiến trong lĩnh vực quản lý kho hàng trên nền tảng ĐTĐM bao gồm:
Hệ thống quản lý sân bãi (yard management systems – YMS): đóng vai trò là người định vị cho kho bãi; cung cấp thông tin về các xe đầu kéo và container, cho phép công ty điều phối sân bãi, ưu tiên thực hiện những chuyến quan trọng và đẩy nhanh tốc độ hoàn thành đơn hàng
Tích hợp với Quản lý Hàng tồn kho trên nền tảng Oracle Cloud: cho phép khách hàng của dịch vụ Oracle ERP và SCM Cloud có thể thực hiện các hoạt động tìm kiếm mua hàng và thực hiện các giao dịch với tốc độ nhanh hơn
Khả năng mở rộng và tăng cường giải pháp: cho phép khách hàng/đối tác xây dựng các tiện ích mở rộng tùy chỉnh trên các tính năng quản lý kho hàng dựa trên nền tảng ĐTĐM bằng cách sử dụng các giao diện lập trình ứng dụng web REST. Các tính năng tùy chỉnh này giúp cá nhân hóa các mốc thời gian nhằm đáp ứng các yêu cầu kinh doanh cụ thể, đồng thời tiết kiệm chi phí
Nâng cao và đơn giản hóa trải nghiệm người dùng nhờ nền tảng trình duyệt mới
Cho phép xử lý mã vạch 1D và 2D đa nguyên tố
Dưới đây là video được đăng vào 2019 giải thích rõ hơn những gì mà Oracle WMS Cloud làm được.
Tàu container với trọng tải 100 nghìn tấn đã cập cảng quốc tế Hải Phòng (HICT) để làm hàng. Sự kiện này đã tạo ra tín hiệu tích cực khi dịch Covid-19 đã có những dấu hiệu hạ nhiệt tại Việt Nam.
Tàu container siêu trọng tải cập cảng quốc tế Hải Phòng
Trong một cuộc trao đổi với phóng viên chiều ngày 27/04, lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đình Vũ (Cục Hải quan Hải Phòng) cho hay: Chi cục vừa phối hợp đóng thàng công tàu mẹ CSCL BOHAI SEA của hãng tàu COSCO khai thác trên tuyến dịch vụ mới ACCI, kết nối trực tiếp Hải Phòng với bang California, Hoa Kỳ.
“Tàu cập cảng 8 giờ 30 phút sáng nay, để làm thủ tục xuất nhập khẩu gần 1.000 container, đơn vị đã phối hợp thông quan nhanh”.
Theo Công ty TNHH cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng, tàu mẹ CSCL BOHAI SEA có trọng tải 121,824 DWT (tương đương hơn 120 nghìn tấn) với sức chở 10,036 TEU. Tàu có chiều dài 335 m là một trong 12 tàu khai thác trên tuyến dịch vụ hàng tuần xuyên Thái Bình Dương.
Nhờ có tuyến dịch vụ mới, hàng hóa ở miền Bắc quốc gia có thể được vận chuyển trực tiếp đến bờ Tây Hoa Kỳ mà không cần trung chuyển tại cảng nước ngoài. Từ đó, chi phí Logistics giảm đáng kể cho doanh nghiệp, giúp các đơn vị xuất nhập khẩu có thể chủ động hơn trong công tác vận chuyển giao hàng. Ngoài ra, các rủi ro tại đầu mối kết nối trung chuyển sẽ được loại bỏ.
Công ty TNHH cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng là liên doanh giữa TCT Tân Cảng Sài Gòn với hãng tàu MOL (Nhật Bản), hãng tàu Wan Hai (Đài Loan) và tập đoàn Itochu (Nhật Bản), bắt đầu đi vào khai thác từ ngày 13/5/2018. Đây là cảng nước sâu đầu tiên của khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc với 2 bến cảng container dài 750 m, luồng tàu đạt độ sâu 13,4m, vũng quay tàu rộng 660m.
Các thiết bị của cảng được đầu tư mới đồng bộ bao gồm 6 cẩu bờ STS lớn nhất Việt Nam, 24 cẩu bãi ERTG, 2 cẩu xoay cố định tại bến sà lan, cùng hệ thống quản lý, khai thác cảng TOPS-Expert và hệ thống cảng điện tử ePORT, eDO hiện đại. Cảng có thể tiếp nhận tàu container sức chở lên đến 12.000 TEU, trọng tải 132.000 DWT, sản lượng hàng hóa thông qua đạt 1,1 triệu TEU/năm.
Nhằm giúp ổn định tâm lý người tiêu dùng, tránh hoảng loạn trong giai đoạn dịch COVID-19, từ ngày 15/4, VNSHOP hợp tác cùng CIB Group triển khai sàn thương mại điện tử (TMĐT) bình ổn giá chống hoảng loạn phòng chống COVID-19 đầu tiên tại Việt Nam.
Ra mắt sàn thương mại điện tử bình ổn giá mùa COVID-19
Tất cả các sản phẩm được bán trên sàn TMĐT sẽ được giữ mức giá bình ổn trong suốt mùa dịch và được khuyến cáo mua với số lượng vừa phải, phù hợp với nhu cầu, tránh tích trữ không cần thiết gây lãng phí xã hội. Người tiêu dùng được đảm bảo luôn luôn có thể mua được các mặt hàng nhu yếu phẩm, sản phẩm bảo vệ sức khỏe, hàng tiêu dùng, với mức giá bình ổn và nhận được hàng giao trong vòng 3h.
Sàn TMĐT chống hoảng loạn – giải pháp cho Việt Nam
Sàn TMĐT bình ổn giá chống hoảng loạn mùa COVID-19 là dự án được triển khai từ ý tưởng đột phá của doanh nhân Mã Thanh Danh – Tổng Giám đốc Công ty Tư vấn và Đầu tư Quốc tế CIB. Theo gợi ý của ông Mã Thanh Danh, sàn TMĐT bình ổn giá sẽ được vận hành trên cơ sở các tổ chức uy tín sẽ đứng ra phân phối hàng hóa theo đúng cung – cầu thực tế. Theo đó, mỗi người mua sẽ được cấp tài khoản ID từ số CMND hoặc hộ chiếu và sẽ được mua hàng trong giới hạn nhu cầu trong tuần, trong tháng, có thể đặt mua hàng cho tuần, cho tháng tiếp theo.
Trường hợp khách hàng có nhu cầu tăng đột biến (ví dụ bị ốm,…), hoặc đối với một số hàng hóa đặc biệt hơn ví dụ như: khẩu trang, nước rửa tay, thuốc,… thì sẽ được xác thực nhu cầu và được cho phép mua nhiều hơn. Qua đợt dịch bệnh, nếu nhu cầu sử dụng hàng hóa không nhiều như đã đặt hàng, người mua có thể được trả lại tiền, hoàn trả lại đơn hàng đã đặt trước.
Nếu chúng ta mua dự trữ thì nhà máy sản xuất không thể nào đáp ứng đủ nhu cầu. Chính sàn hàng hóa này sẽ giúp tránh được tâm lý hoảng sợ, Chính phủ điều tiết kinh tế – xã hội, nhà sản xuất hoạt động bình ổn và sau khi hết dịch, chúng ta không tồn dư hàng quá nhiều. Điều này sẽ giúp điều tiết cung cầu, tránh đầu cơ tích trữ thái quá gây tổn thất xã hội, đặc biệt là tổn thất sinh mạng khi có hiện tượng thiếu hụt các sản phẩm bảo vệ sức khỏe cho y bác sĩ và người bị bệnh như: khẩu trang y tế, nước rửa tay, máy đo thân nhiệt…
Trước diễn biến khó lường của dịch COVID-19 và nhu cầu cao về sản phẩm bình ổn giá, nhóm triển khai dự án do CIB và VNSHOP khởi xướng đã quyết định khởi động sàn TMĐT ngay trong tháng 4/2020, phiên bản đầu tiên để phục vụ các thành phố lớn Hà Nội và TP. HCM, với bước đầu là sự cam kết của đơn vị thực hiện sẽ luôn luôn đảm bảo có đủ số lượng hàng hoá và giữ giá bán sản phẩm ở mức thấp hơn thị trường nói chung.
Được biết, VNSHOP là trang TMĐT có thế mạnh cao về công nghệ, đặc biệt VNSHOP cam kết chỉ bán hàng chính hãng – điều này sẽ giúp tạo sự an tâm rất lớn cho người tiêu dùng. Cùng với thế mạnh của CIB – Tập đoàn tư vấn triển khai thực thi chiến lược hàng đầu, luôn tiên phong với các giải pháp sáng tạo đổi mới theo hướng toàn cầu hoá, sàn TMĐT bình ổn giá chống hoảng loạn sẽ dần trở thành một giải pháp hữu ích, thiết thực với xã hội trong giai đoạn dịch COVID-19 này.
Dự kiến, sàn TMĐT bình ổn giá do VNSHOP và CIB triển khai sẽ tiếp tục mở rộng, liên kết với nhiều tổ chức, cơ quan có uy tín và các đơn vị cung cấp để cùng chung tay xây dựng hệ thống rộng rãi, mạnh mẽ hơn, phục vụ được nhu cầu của số đông dân chúng trong giai đoạn khó khăn này.
Tổng sản phẩm quốc nội GDP năm 2019 tăng 7,02%, vượt chỉ tiêu do Quốc hội đề ra 0,5%.
Báo cáo cuối năm của Tổng cục Thống kê Việt Nam, trong mức tăng chung 7,02% của nền kinh tế Việt Nam, khu vực nông, lập nghiệp và thủy sản tăng 2,01% và đóng góp 4,6% vào mức tăng trưởng chung của các ngành kinh tế.
Trong khi đó thì khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,90%, đóng góp 50,4%; khu vực dịch vụ tăng 7,3%, đóng góp 45%.
“Động lực chính của tăng trưởng kinh tế năm nay tiếp tục là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, tăng 11,29% và các ngành dịch vụ thị trường như ngành vận tải, kho bãi tăng 9,12%; bán buôn và bán lẻ tăng 8,82%; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm tăng 8,62%”, Tổng cục Thống kê cho biết.
Về cơ cấu kinh tế năm 2019, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 13,96% GDP; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 34,49%; khu vực dịch vụ chiếm 41,64%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 9,91%.
Trên góc độ sử dụng GDP năm 2019, tiêu dùng cuối cùng tăng 7,23% so với năm 2018; tích lũy tài sản tăng 7,91%; xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 6,71%; nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng 8,35%.
Về chất lượng tăng trưởng kinh tế, năm 2019 đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GDP đạt 46,11%, bình quân giai đoạn
2016-2019 đạt 44,46%, cao hơn nhiều so với mức bình quân 33,58% của giai đoạn 2011-2015.
Năng suất lao động tính theo giá hiện hành năm 2019 ước tính đạt 110,4 triệu đồng trên một lao động (tương đương với 4.791 USD, tăng 272 USD so với năm 2018).
Còn nếu tham chiếu theo giá so sánh, còn số này tăng 6,2% nhờ vào số lực lượng lao động được bổ sung. Ước tính, cả năm 2019, Việt Nam có thêm 1,65 triệu việc làm mới, giúp tỷ lệ thất nghiệp giữ ở mức 3,12% ở khu vực thành thị.
Hiệu quả đầu tư được cải thiện với nhiều năng lực sản xuất mới bổ sung cho nền kinh tế. Chỉ số hiệu quả sử dụng vốn đầu tư (Hệ số ICOR) giảm từ mức 6,42 năm 2016 xuống 6,11 năm 2017; 5,97 năm 2018, còn năm 2019 ước tính đạt 6,07.
Bình quân giai đoạn 2016-2019 hệ số ICOR đạt 6,14, thấp hơn so với hệ số 6,25 của giai đoạn 2011-2015.
Bên cạnh đó, chỉ giá tiêu dùng trong năm 2019 cũng được đánh giá là giữ ở mức thấp, tăng dưới 3% so với năm 2018.
Tổng cục Thống kê đánh giá, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới tiếp tục tăng trưởng chậm lại, căng thẳng thương mại giữa Mỹ – Trung và vấn đề địa chính trị càng làm gia tăng đáng kể tính bất ổn của hệ thống thương mại toàn cầu, gây ảnh hưởng không nhỏ tới niềm tin kinh doanh, quyết định đầu tư và thương mại toàn cầu.
Sự biến động khó lường trên thị trường tài chính – tiền tệ quốc tế, giá dầu diễn biến phức tạp tác động đến tăng trưởng tín dụng, tâm lý và kỳ vọng thị trường, kết quả tăng trưởng 7,02% khẳng định tính kịp thời và hiệu quả trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ.
Trong đó, xuất khẩu của nước ta đạt 241,7 tỷ USD, tăng 7,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Với mức tăng trưởng này, xuất khẩu đã đạt chỉ tiêu tăng trưởng mà Quốc hội giao. Kim ngạch nhập khẩu đạt 230,7 tỷ USD, tăng trưởng 6,6% so với cùng kỳ.
Với tiến độ như được thể hiện trong báo cáo, tổng kim ngạch hoạt động ngoại thương của Việt Nam được kỳ vọng sẽ vượt mốc 500 tỷ USD trong cuối năm dương lịch 2019. Đây là những thông tin được Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhận định trong cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Công thương diễn ra nhiều 12/12.
Ông cho biết, kết quả này đạt được trong bối cảnh kinh tế thế giới trong năm 2019 tăng trưởng chậm với các yếu tố rủi ro, thách thức gia tăng. Thương mại toàn cầu cũng giảm tốc, xuất khẩu của các nước trong khu vực đều giảm so với cùng kỳ năm trước.
Theo đại diện Bộ Công thương, để có được kết quả tích cực này, bên cạnh sự chỉ đạo quyết liệt về cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp từ phía chính phủ, thì cũng phải nói đến sự nỗ lực, chủ động của chính các doanh nghiệp Việt Nam. Vị thứ trưởng nhấn mạnh:
“Các doanh nghiệp trong nước đã tự nâng cao được năng lực của chính mình để cạnh tranh trên thị trường thế giới. Đây là điểm then chốt đưa tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam vượt mốc 500 tỷ USD”.
Để tiếp tục tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp trong thời gian tới, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định, Chính phủ đã trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc và điều hành sát sao trong việc sửa đổi nhiều quyết định liên quan đến thương mại, hải quan, Cơ chế 1 cửa Quốc gia, kiểm tra chuyên ngành, tạo thuận lợi thương mại. Bên cạnh đó, hạ tầng cơ sở logistics ngày càng được cải thiện. Các công trình hạ tầng, bến bãi vận tải, giao nhận hàng hoá phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu đã được nâng cấp, mở rộng.
Đặc biệt, các tuyến đường cao tốc, các sân bay, bến cảng và trung tâm logistics được xây dựng mới, mở rộng đã góp phần nâng cao năng lực xử lý hàng hóa, thúc đẩy lưu thông hàng hóa nhanh chóng. Năng lực của doanh nghiệp dịch vụ logistics cải thiện đáng kể, đóng góp tích cực vào các hoạt động kinh tế. Chỉ số Hiệu quả Logistics (LPI) của Việt Nam xếp hạng 39/160 nước, tăng 25 bậc so với năm 2016 vươn lên đứng thứ 3 trong các nước ASEAN.
Tuy nhiên, theo dự báo hoạt động xuất nhập khẩu năm 2020 sẽ còn đối diện với các khó khăn thách thức. Ông Hải khẳng định:
“Để chủ động đối phó với các thách thức này, Bộ Công Thương sẽ tập trung các nguồn lực, tích cực triển khai các giải pháp để phấn đấu đạt chỉ tiêu Quốc hội giao là tăng trưởng xuất khẩu đạt 7-8%”.
Số liệu cập nhật của Bộ Công Thương cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng tốt hơn các cơ hội do các FTA đem lại. Tổng kim ngạch sử dụng Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) ưu đãi chiếm khoảng 38% tổng kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường đối tác FTA. Đặc biệt, một số thị trường mới trong Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có mức tăng tốt ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực như sang Canada, Mexico.
Ngày 3/12, Tập đoàn Vingroup (Mã CK: VIC) và Tập đoàn Masan (Mã CK: MSN) vừa thỏa thuận việc sáp nhập Công ty cổ phần Dịch vụ Thương mại Tổng hợp VinCommerce và Công ty TNHH Đầu tư Phát triển Sản xuất Nông nghiệp VinEco vào Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng Masan (Mã CK: MCH).
Hai sản phẩm của Masan được bày bán tại VinMart.
Công ty cổ phần Dịch vụ Thương mại Tổng hợp VinCommerce là thành viên của Tập đoàn Vingroup, sở hữu hệ thống siêu thị VinMart, cửa hàng tiện lợi VinMart+. Trong đó, VinEco là đơn vị chuyên đầu tư mảng nông nghiệp của Vingroup.
Theo nội dung thỏa thuận, VinCommerce, VinEco và Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng Masan sẽ sáp nhập để thành lập tập đoàn hàng tiêu dùng – bán lẻ. Theo đó Vingroup sẽ hoán đổi toàn bộ cổ phần trong VinCommerce thành cổ phần của Công ty mới sau sáp nhập. Masan Group sẽ nắm quyền kiểm soát hoạt động, Vingroup là cổ đông.
Trong thông tin mới phát đi, Vingroup không chia sẻ về tỷ lệ sở hữu của tập đoàn này trong công ty mới. Tuy nhiên, ở thông báo gửi nhân viên sáng ngày 3/12, Vingroup cho biết tỷ lệ sở hữu trong công ty mới của họ không còn là đa số. Hoạt động này theo Vingroup là nằm trong chiến lược tập trung vào mảng công nghệ và công nghiệp.
Sau khi tiếp quản, Masan Consumer sẽ vẫn giữ nguyên hệ thống quản trị hiện tại của VinCommerce cũng như các chính sách với nhà cung cấp, khách hàng. Nhân viên của VinMart & VinMart+ sẽ được kế thừa các quyền lợi có sẵn từ Vingroup và hưởng thêm các chế độ đãi ngộ từ Masan.
Theo Vingroup, thoả thuận nhằm tối ưu hóa thế mạnh hoạt động của mỗi bên, đồng thời tạo nên một tập đoàn hàng tiêu dùng – bán lẻ mới có sức cạnh tranh vượt trội và quy mô hàng đầu Việt Nam. Hai bên đang tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để ký hợp đồng chính thức.
Công ty mới sẽ sở hữu mạng lưới hơn 2.600 siêu thị và cửa hàng VinMart & VinMart + tại 50 tỉnh thành, hệ thống 14 nông trường công nghệ cao VinEco cùng nguồn lực và 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất tiêu dùng từ Masan.
Ra đời từ ngày 11/2014, đến nay, VinMart và VinMart+ đã trở thành hệ thống bán lẻ có quy mô lớn nhất Việt Nam và với tốc độ phát triển nhanh. Với mức tăng trưởng doanh thu trung bình 80-100% mỗi năm.
Kể từ khi thành lập, VinCommerce liên tục mở rộng sự hiện diện thông qua việc tăng số lượng cửa hàng, cũng như mua lại các siêu thị, hệ thống cửa hàng tiện lợi. Cách đây một năm VinCommerce hoàn tất thương vụ mua lại toàn bộ chuỗi Fivimart gồm 23 siêu thị từ Công ty cổ phần Nhất Nam. Tháng 4 năm nay, VinMart cũng nhận chuyển nhượng chuỗi 87 cửa hàng tiện lợi đang hoạt động mang thương hiệu Shop&Go.
Gần đây, tại hội nghị các nhà cung cấp do đơn vị này tổ chức, VinCommerce nêu mục tiêu duy trì tốc độ mở mới đạt 302 siêu thị VinMart và 9.643 VinMart+ vào năm 2025, với độ phủ khắp 63 tỉnh, thành.
Đại diện Cục Hàng hải Việt Nam cho biết, theo thống kê của Cục Hải quan TP. HCM, tính đến ngày 15/11/2019, hơn 2.900 container vẫn đang tồn đọng tại khu vực cảng biển TP. HCM. Trong đó, Cát Lái là cảng có số container tồn đọng nhiều nhất với 2.778 container.
“Tất cả số container đều đã tồn tại cảng hơn 3 tháng nhưng chủ hàng chưa đến làm thủ tục lấy hàng về”, đại diện nói và cho biết, trước thực trạng trên, Cục Hàng hải Việt Nam đã phối hợp với cơ quan hải quan và các đơn vị liên quan yêu cầu các doanh nghiệp cảng biển đốc thúc hãng tàu biển báo cáo thông tin về các chủ hàng của lô hàng phế liệu bị tồn tại cảng; Thống kê, phân loại hàng hóa container đang tồn đọng, làm rõ nguyên nhân để có biện pháp xử lý.
Cũng theo đại diện Cục Hàng hải Việt Nam, thực hiện Chỉ thị 27 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, Cục Hàng hải Việt Nam đang tiếp tục yêu cầu các doanh nghiệp cảng biển kiên quyết không cho hàng hóa dỡ xuống cảng biển Việt Nam khi chủ tàu, chủ hàng không xuất trình được giấy chứng nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường, hạn ngạch nhập khẩu và chưa thực hiện ký quỹ bảo đảm phế liệu nhập khẩu theo quy định.
Đầu tư hệ thống phân loại hàng hóa tự động nhằm tiết giảm chi phí, tăng năng suất, Giao Hàng Nhanh đang chuẩn bị tiến hành mở rộng thêm quy mô với tham vọng dẫn đầu mảng logistics tại Việt Nam.
Giao Hàng Nhanh (GHN) vừa đưa vào vận hành kho phân loại hàng hóa tự động với diện tích 3.000 mét vuông tại TP.HCM. Kho phân loại này hầu hết được tự động hóa, có công suất tối đa 40 ngàn đơn hàng/giờ, tiết kiệm được gần ¾ lượng nhân công.
Ông Nguyễn Hà Anh, Giám đốc vận hành GHN, cho biết đây là kho phân loại tự động duy nhất tại Việt Nam được thiết kế hai tầng, do đó tiết kiệm được diện tích, tăng năng suất.
“Thông thường để vận hành kho với diện tích này, chúng tôi phải thuê 400-500 nhân công. Tuy nhiên với quy trình tự động, chúng tôi cắt giảm được còn khoảng ¾ lượng nhân sự”, ông Hà Anh nói. Kho phân loại tự động giúp ổn định chất lượng dịch vụ, tăng năng suất phân loại hàng, tối ưu chi phí.
Trong quy trình bình thường, GHN nhận đơn hàng từ khách (các cửa hàng), sau đó mang đến kho phân loại, tiếp đó mang đến các kho giao nhận toàn quốc để giao hàng đến tay người mua. Thông thường, khâu phân loại thủ công sẽ tốn nhiều thời gian hơn khiến hàng hóa chậm trễ.
“Với hệ thống phân loại tự động, chúng tôi có thể tiết kiệm 2-3 tiếng đồng hồ với các đơn giao trong ngày. Nâng tỷ lệ giao hàng thành công trong ngày lên 85-90%, so với tỷ lệ khoảng 60% như trước đây”, ông Hà Anh trả lời ICTnews.
Hàng hóa nhận từ cửa hàng được GHN đóng thành từng túi đưa vào kho. Nhân viên tại kho tháo hàng ra, đặt vào dây chuyền. Tại điểm giữa mỗi dây chuyền sẽ có nhân viên đặt hàng hóa lại cho đúng quy cách, sao cho mã đơn hàng hướng lên trên để cảm biến đọc được mã đơn, hệ thống tự động sẽ phân loại từng món hàng để đưa vào các túi khác. Khi các túi đầy sẽ được nhân viên đóng lại đem kiện hàng đi giao.
Nhân viên mở các túi hàng hóa và đặt lên dây chuyền.Tại các điểm nút, nhân viên sẽ đặt lại hàng hóa lên dây chuyền sao cho mã đơn hướng lên trên.Hàng hóa chạy qua cổng phân loại tự động (có đèn sáng) sẽ được tách ra đưa về các túi thích hợp.Hàng hóa sau phân loại tự động đưa vào các túi này.Các túi đầy sẽ được nhân viên chuyển ra bằng chuyền, đưa lên xe tải giao hàng. Ảnh: Hải Đăng
Ông Hà Anh cho biết các thiết bị máy móc được nhập từ đối tác, tuy nhiên phần mềm điều khiển chính được GHN phát triển để phù hợp với nhu cầu thực tế của công ty. Tổng giá trị đầu tư cho hệ thống phân loại tự động này khoảng 2 triệu USD.
Năm ngoái, để phục vụ cho Ngày Độc Thân 11/11 – tháng giao hàng cao điểm nhất – GHN tốn khoảng 400-600 nhân sự vận hành một kho tương tự, tuy nhiên với hệ thống tự động mới, công ty chỉ cần thuê khoảng 120-160 người.
Trước đó, GHN đã mở kho tương tự tại Hà Nội với diện tích 4.000 mét vuông nhưng chỉ có một tầng, có công suất tối đa 30 ngàn đơn/giờ.
Tham vọng dẫn đầu ngành logistics Việt Nam
Trả lời ICTnews, ông Lương Duy Hoài – Đồng sáng lập kiêm CEO GHN – cho biết kho phân loại tự động này chỉ là một phần nhỏ trong kế hoạch phát triển hệ thống kho bãi của công ty.
“Riêng hệ thống phân loại tự động ở Hà Nội và TP.HCM của GHN đã dẫn đầu thị trường, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư thêm để dẫn đầu ở những mảng khác trong logistics”, ông Hoài nói.
Kế hoạch của GHN sắp tới phải mở đến 100 ngàn mét vuông kho bãi, đáp ứng nhu cầu trung chuyển hàng hóa, fulfillment, warehouse cho công ty lẫn đối tác.
GHN mới đây được Temasek rót vốn, với quy mô “khủng” nhất từ trước tới nay mà GHN nhận được. Cả hai phía không tiết lộ giá trị khoản đầu tư nhưng có nguồn tin cho biết quỹ đầu tư của Singapore đã bỏ ra khoảng 100 triệu USD vào công ty khởi nghiệp sáng giá của Việt Nam.
Ông Hoài cho biết, thị trường vẫn sẽ tiếp tục cạnh tranh, nhưng có lẽ trong cả khu vực Đông Nam Á, chỉ ở Việt Nam mới thấy các công ty nội địa lại quyết liệt và cạnh tranh ngang hàng với các công ty khu vực, cho dù các công ty khu vực có nguồn lực tài chính dồi dào và phát triển sớm hơn.
“Chúng tôi sẽ xây kho chứa hàng khoảng 30 ngàn mét vuông tại TP.HCM, một kho khác 40 ngàn mét vuông tại Hà Nội”, ông Hoài nói. “Vị trí của kho sẽ cực kỳ quan trọng, chẳng hạn một kho chứa hàng cách sân bay 30 phút di chuyển sẽ tốt hơn nhiều so với kho cách đó 2 giờ đồng hồ. Chúng tôi sẽ đầu tư để có được vị trí kho tốt nhất như thế”, CEO trẻ tuổi của GHN khẳng định.
Ông Hoài, người từng làm tại Thế Giới Di Động, cho biết sẽ xây dựng một chuỗi logistics tích hợp tốt nhất tại Việt Nam. Ngoài hệ thống kho dự kiến đạt tổng diện tích 100 ngàn mét vuông, GHN có kế hoạch nâng cấp khoảng 700 xe tải hiện hữu lên 2.000 xe vào cuối năm, nâng tổng số bưu cục lên 2.000 điểm, sẽ có vài chục kho phân loại.
