Logistics Studying ClubShip Your Dreams

Nhiều doanh nghiệp ngày nay đang vận hành và lấy mục tiêu cải tạo môi trường, xã hội làm kim chỉ nam cho định hướng phát triển. Không giống như truyền thống chỉ tập trung vào mục tiêu lợi nhuận tài chính, các công ty hiện đang khẳng định nhiều hơn trách nhiệm của mình đối với cộng đồng.

• Câu chuyện CSR của IKEA: Từ lời nói cho đến hành động
• Hệ thống đóng chai khép kín: Gã khổng lồ ngành giải khát đang tham vọng điều gì?

Các cơ quan chính phủ, công nhân và nhiều khách hàng hiện đang ngày càng gia tăng nhu cầu giám sát, duy trì và tìm hiểu những chuẩn mực trong hoạt động kinh doanh của một số những tập đoàn lớn.

Đối với nhiều lãnh đạo doanh nghiệp, CSR – Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đang được xem là một trong những cách thức để tạo ra lợi thế cạnh tranh, bảo vệ và nâng cao nhận biết thương hiệu, gây dựng lòng tin trong cả khách hàng lẫn nhân viên công ty.

CSR là gì?

Định nghĩa: CSR (Viết tắt của từ: Corporate Social Responsibility – tạm dịch Trách nhiệm Xã hội của doanh nghiệp) là một biện pháp tích hợp các chương trình, chính sách phù hợp vào trong văn hóa và mô hình kinh doanh của một tập đoàn.

CSR hướng tới tăng trưởng lợi nhuận dài hạn cho cả hai mảng kinh doanh online và offline bằng cách tăng năng suất, cải thiện mô hình kinh doanh để thu hút sự chú ý của cộng đồng vào những nỗ lực của doanh nghiệp để tạo ra giá trị. Những nỗ lực này có thể được thể hiện trực quan qua các báo cáo CSR thường niên của các tập đoàn lớn

Tầm quan trọng của CSR với doanh nghiệp

Cả hai loại hình doanh nghiệp thương mại điện tử và truyền thống đều sẽ thu lợi từ các chiến lược CSR hợp lý. Một số hoạt động được cho là phù hợp với khái niệm CSR bao gồm:

• Ngăn chặn hiện tượng phân nhánh tài chính: Tuân thủ theo tinh thần và các điều khoản của pháp luật – cả quốc gia và quốc tế – bằng các chương trình tự điều chỉnh sẽ giúp doanh nghiệp thoát khỏi “con mắt xanh” của các nhà quản lý, đồng thời giản thiểu chi phí pháp lý.
• Duy trì sự trung thành của nhân viên: Đối xử công bằng và rộng lượng với tất cả các nhân viên là một trong những trách nhiệm chính của một doanh nghiệp. Bằng cách cung cấp việc làm ổn định, khuyến khích chuyên môn hóa và lập ra những quy chuẩn đạo đức, ông chủ sẽ dễ  dàng chiếm được cảm tình của công nhân.
• Duy trì hình ảnh tốt đẹp: Tăng nhận thức của người dùng, nhiều lĩnh vực kinh doanh thậm chí có thể tăng sự tín nhiệm cộng đồng bằng cách cung cấp những bằng chứng hữu hình về hoạt động của mình. Hình thức này có thể bao gồm:
  • Nhận thức về môi trường: Giảm thiểu chất thải, tái chế, giảm hàm lượng carbon trong khí quyển, và nhiều phương thức khác. Sử dụng hoặc sản xuất những sản phẩm bền vững, giảm thiểu hao tổn năng lượng và tiên phòng trong bảo vệ môi trường có thể giúp doanh nghiệp gây dựng “hình ảnh xanh” trong tâm trí của những khách hàng khó tính nhất.
  • Nhận thức về xã hội: Chung tay đấu tranh xóa đói giảm nghèo, giúp các bệnh nhân tại các vùng dịch AIDS hay Ebola, hoặc là hỗ trợ nhân đạo cho những nơi vừa bị thiên tai tàn phá. Bằng cách quan tâm đến nhưng vấn đề cộng đồng, khách hàng sẽ dần có thiện cảm và công nhận nỗ lực của doanh nghiệp.
  • Cộng đồng địa phương: Doanh nghiệp có thể tham gia vào các dự án cộng đồng địa phương bằng các hình thức như quyên góp tài chính, phong trào công sở, kết nối khách hàng với các lãnh đạo dự án, xúc tiến dự án hoặc gây quỹ cho dự án CSR của doanh nghiệp

Các bên liên quan trong CSR

Những bên liên quan trong khái niệm CSR bao gồm các cá nhân và nhóm mà có liên quan và tạo ra ảnh hưởng nhất định đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là những nhóm người có thể dễ bị tác động nhất bởi những động thái của công ty. Tùy vào những nhóm đối tượng khác nhau mà có thể áp dụng các chiến lược CSR khác nhau, ví dụ:

• Khách hàng – ví dụ: tạo dựng các mối quan hệ tốt và gần gũi bằng những chính sách chăm sóc khách hàng thân thiện.
• Nhà cung cấp – ví dụ: hợp tác với những đối tác cung cấp có tính chọn lọc, nên đánh giá theo các tiêu chí: lao động, sức khỏe, an toàn và các biện pháp xử lý môi trường.
• Cộng đồng – có nhiều cách để có thể lan tỏa tín hiệu tích cực trong cộng đồng, ví dụ: tài trợ các sự kiện, tham gia vào các dự án thiện nguyện,…

Tìm hiểu hoạt động CSR của doanh nghiệp

Nhiều công ty lớn hiện tại đều công khai thông tin về các hoạt động CSR trên website giới thiệu chính thức của mình. Hiện cũng có một số chỉ số đo lường CSR như 100 công ty tính trong Chỉ số Trách nhiệm Doanh nghiệp 2011.

LSC tổng hợp

IKEA – tập đoàn bán lẻ nội thất lớn nhất thế giới – có một nguyên tắc quan trọng “Giá thấp nhưng không phải bằng mọi giá” (Low price but not at any price). Hãng đã áp dụng một cách sâu sắc nguyên tắc này vào hầu hết hoạt động kinh doanh và quản trị chuỗi cung ứng của mình. 

• CSR là gì? Tầm quan trọng của CSR đối với nền kinh tế
• Môi trường: Trụ cột quan trọng trong việc xây dựng một chuỗi cung ứng bền vững
• Trụ cột an sinh xã hội và trách nhiệm của các tập đoàn đa quốc gia

Bài viết dưới đây sẽ mang đến một cái nhìn chi tiết về cách mà IKEA thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và môi trường ở từng khâu của chuỗi cung ứng cũng như thông qua sự cộng tác với các tổ chức trên toàn cầu.

THIẾT KẾ SẢN PHẨM VÀ THU MUA NGUYÊN LIỆU

IKEA tự thiết kế các sản phẩm của mình. Tại khâu thiết kế, IKEA luôn kiểm tra để đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu về chức năng, chất lượng, hiệu quả phân phối và tác động đến môi trường. IKEA đã áp dụng nhiều giải pháp về thiết kế để tối thiểu hóa lượng nguyên liệu được sử dụng.

Ví dụ:

• Một số loại bàn được sản xuất từ nhựa tái chế
• Một số thảm trải sàn được làm từ các mảnh nguyên liệu thừa
• Các sản phẩm như bình đựng nước được thiết kế để có thể xếp chồng lên nhau. Nhờ vậy, số sản phẩm xếp lên mỗi xe tải sẽ lớn hơn; từ đó giảm số chuyến xe và lượng nhiên liệu sử dụng cho vận chuyển.

Ngoài ra, IKEA cũng ban hành bộ quy tắc IWAY (IKEA Way of Purchasing Home Furnishing Products), trong đó bao gồm những chuẩn mực tối thiểu và các hướng dẫn nhằm giúp nhà cung cấp giảm thiểu tác động lên môi trường.

Theo IWAY, một sản phẩm đi vào sử dụng không nên có những ảnh hưởng nguy hiểm tới người tiêu dùng và môi trường xung quanh họ. Ví dụ, nguyên liệu tạo ra sản phẩm không nên gây dị ứng. Nếu sản phẩm tiêu thụ năng lượng, nó phải tiêu thụ một cách hiệu quả. Khi một sản phẩm kết thúc vòng đời, nó nên được tái chế và tái sử dụng để làm ra những sản phẩm khác.

SẢN XUẤT

Khâu sản xuất được IKEA thiết kế sao cho lượng nguyên liệu nhỏ nhất có thể tạo ra những sản phẩm tốt nhất. Chẳng hạn, IKEA tiết kiệm nguyên liệu bằng việc sản xuất chân rỗng cho đồ đạc (VD: ghế tựa OLGA). Bên cạnh đó, công ty còn sử dụng giấy tổ ong thay vì gỗ đặc để làm đầy phần ruột cho mặt bàn.

Trong quá trình sản xuất, IKEA cũng yêu cầu các bên làm việc cho hãng áp dụng bộ quy tắc IWAY. Theo đó, nhà sản xuất cần đảm bảo thực hiện những điều sau:

• Tuân thủ pháp luật quốc tế và quốc gia bản địa
• Không sử dụng lao động trẻ em
• Không sử dụng gỗ và keo dán từ những nguồn không bền vững
• Giảm tối thiểu lượng rác và khí thải
• Tăng cường tái chế
• Tuân thủ các yêu cầu về sức khỏe và an toàn
• Quan tâm môi trường
• Chăm sóc nhân công

Để giám sát nhà sản xuất, IKEA thường xuyên tổ chức các cuộc thanh tra về tình trạng thực thi bộ quy tắc IWAY. Hoạt động thanh tra được thực hiện nhiều lần với mỗi cơ sở sản xuất, bao gồm việc nói chuyện với nhân công và kiểm tra các tài liệu, ghi chép.

BÁN LẺ

Bán lẻ là một giai đoạn đặc biệt của chuỗi cung ứng – không hề có khai thác tài nguyên hay tạo ra sản phẩm. Tuy vậy, IKEA vẫn áp dụng hợp lý chính sách phát triển bền vững ở giai đoạn này thông qua việc tính phí cho bao bì xách tay.

Hành động đó đã giúp các cửa hàng IKEA tại Vương quốc Anh giảm tới 95% lượng bao bì xách tay vào năm 2016. Đến tháng 6/2017, những bao bì này đã được loại bỏ hoàn toàn khỏi hệ thống bán lẻ trong chuỗi cung ứng IKEA ở Vương quốc Anh.   

HỢP TÁC VỚI UNICEF VÀ WWF

Ngoài những hành động trong kinh doanh, IKEA cũng cộng tác với một số tổ chức lớn nhằm bổ trợ cho chuỗi cung ứng bền vững.

Vào năm 2000, IKEA và UNICEF đã hợp tác thành lập một chương trình cộng đồng ở miền Bắc Ấn Độ. Mục tiêu của chương trình là ngăn ngừa lao động trẻ em bằng cách nâng cao nhận thức và tìm ra gốc rễ của tình trạng này. .

Ngoài UNICEF, IKEA cũng hợp tác với WWF (World Wildlife Fund) trong việc xúc tiến sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững trong chuỗi cung ứng. Hoạt động hợp tác đã mang lại những thành tựu đáng kể:

• Một chuỗi khóa huấn luyện cho người dân ở Nga, Bulgaria, Romania và Trung Quốc về quản lý rừng có trách nhiệm
• Sự phát triển của kế hoạch trồng rừng ở Trung Quốc
• Nhiều buổi thuyết trình cho các nhà quản lý ở Latvia về những ích lợi của hoạt động lâm nghiệp có trách nhiệm (responsible forestry)

Là một doanh nghiệp nội thất toàn cầu, IKEA đã lựa chọn con đường phát triển bền vững, thay vì chỉ tập trung gia tăng lợi nhuận và thị phần. IKEA giúp đối tác cung ứng hiểu được tầm quan trọng của chuỗi cung ứng bền vững và xây dựng hình ảnh một công ty có trách nhiệm mà người tiêu dùng có thể tin tưởng.

Đó cũng chính là điều làm nên sự khác biệt của IKEA so với các đối thủ cạnh tranh.

Theo Businesscasestudy

Trụ cột an sinh xã hội là những tiêu chí cốt lõi dùng để đánh giá khả năng doanh nghiệp giải quyết các vấn đề quan trọng đối với lực lượng lao động, khách hàng và cộng đồng. Những yếu tố liên quan đến lực lượng lao động bao gồm chất lượng lao động, sức khỏe và an toàn lao động, học tập và phát triển, đa dạng và cơ hội.

• Môi trường – Trụ cột quan trọng trong việc xây dựng một chuỗi cung ứng bền vững
• Việt Nam vượt Thái Lan lọt top 10 quốc gia đứng đầu bảng xếp hạng Logistics 2019

Những yếu tố liên quan đến khách hàng bao gồm vấn đề về nhãn hiệu, minh bạch thông tin sản phẩm cùng với những ảnh hưởng tiêu cực của sản phẩm đối với sức khỏe và tinh thần của khách hàng. Những vấn đề xã hội bao gồm vấn đề nhân quyền và những ảnh hưởng lên cộng đồng địa phương.

Trong các báo cáo trách nhiệm xã hội toàn cầu của mình, cả Walmart và Starbucks đều nhắc tới những yếu tố về xã hội. Cả hai công ty Walmart và Starbucks có điểm chung là đều lấy nguồn nguyên liệu từ một nhà cung cấp thứ ba trên toàn thế giới. Vì vậy, hoạt động liên quan đến lực lượng lao động đều liên quan đến phía nhà cung cấp.

Cụ thể, ông lớn lĩnh vực bán lẻ Walmart tập trung vào những vấn đề liên quan đến an toàn lao động, bình đẳng giới và chống nạn buôn người tại các đối tác nhà cung cấp. Công ty này đã tạo ra “Bộ quy chuẩn cho nhà cung cấp” mà trong đó yêu cầu các đối tác phải loại bỏ tình trạng khai thác lao động trẻ em, đảm bảo trả lương đúng theo luật định, đồng thời chu cấp đầy đủ chế độ y tế và an sinh xã hội cho nhân viên. Khi có sự xuất hiện của một bên thứ ba, việc lập nên một quy chuẩn vẫn chưa đủ. Walmart thậm chí còn lập nên một ban kiểm tra và rà soát cơ sở sản xuất của đối tác nhà cung cấp mỗi 6 đến 24 tháng.

Một số đợt thanh tra có thể do chính công ty thực hiện hoặc thuê một bên dịch vụ thứ ba. Walmart cho biết đã thực hiện 11.568 đợt kiểm tra trong năm 2012 và các đối tác cung cấp cho Walmart đã phải dừng sản xuất tại 214 nhà máy do vi phạm nghiêm trọng các quy tắc.

Tương tự như vậy, Starbucks cho biết thu mua nguyên liệu ngoài chiếm 95% của chuỗi cung ứng cà phê của mình, vì vậy cũng thực hiện những đợt thanh tra nhà cung cấp theo những quy tắc của mình như quy tắc C.A.F.E. (Coffee And Farmer Equity). Bên cạnh đó, các công ty lớn như Walmart và Starbucks cũng có trách nhiệm hỗ trợ những nhà cung cấp nhỏ lẻ tại những nền kinh tế đang phát triển nhằm bám sát những mục tiêu phát triển bền vững.

Nếu chỉ áp dụng những quy chuẩn đơn thuần thì không đồng nghĩa với việc những nhà cung cấp sẽ có đủ khả năng thay đổi, thích ứng. Trong nghiên cứu năm 2013 của Diễn đàn Quản lý Chuỗi cung ứng toàn cầu của đại học Stanford cho thấy “quan hệ hợp tác và hỗ trợ với nhà cung cấp” liên hệ mật thiết với quá trình cải thiện trách nhiệm môi trường và xã hội cũng như tối ưu hóa chi phí vận hành.”

Chi phí thanh tra và tăng cường xây dựng năng lực tại phía nhà cung cấp thường do các doanh nghiệp đảm nhận, trong khi đó hầu hết lợi ích đều thuộc về phía nhà cung cấp mà các doanh nghiệp này hầu như không nhận được gì nhiều. Như đã đề cập về lý thuyết “bi kịch mảnh đất công” hay còn gọi là tình trạng “cha chung không ai khóc”, các công ty lớn thường không muốn bỏ đi nhiều nỗ lực để hỗ trợ khả năng và thanh tra các nhà cung cấp vì thiếu cơ chế “lợi ích chung” để vận hành. Đây chính là nút thắt lớn đối với các tập đoàn khi tiến tới phát triển bền vững và trách nhiệm cộng đồng.

Ví dụ, các nhà bán lẻ phương Tây và những thương hiệu lớn đã đáp trả sự phẫn nộ công chúng trong vụ hỏa hoạn nhà máy Rana Plaza gần Dhaka, Bangladesh bằng cách thúc đẩy xây dựng những biện pháp an toàn lao động. Thay vì góp tay vào xây dựng quy tắc chung, các công ty lại thành lập hai nhóm lợi ích khác nhau. Một nhóm có tên Hiệp định An toàn hỏa hoạn và lao động Bangladesh – bao gồm những nhãn hàng như H&M, Carrefour và Mango. Nhóm khác có tên là – Liên minh An toàn lao động công nhân Bangladesh – bao gồm 26 công ty đến từ Canada và Hoa Kỳ.

Hai nhóm này thường xuyên gây hấn với nhau, phá bỏ những nỗ lực chung của cộng đồng khi cố giải quyết vấn đề an toàn lao động.

“Một số thành viên của liên minh của Mỹ cho rằng phía mình có những động thái tích cực và quyết liệt hơn nhóm Hiệp định của châu Âu, trong khi đó phía Hiệp định thì cho rằng hành động của phe liên minh đang làm tình hình thêm trầm trọng,”

Như vậy, thiếu những thiện chí hợp tác đã làm cho nhiều dự án trách nhiệm cộng đồng đổ vỡ dù mục đích ban đầu của các công ty đa quốc gia này hoàn toàn tốt đẹp.

LSC biên tập

Tính bền vững về mặt môi trường được đo lường thông qua ảnh hưởng từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty lên môi trường, bao gồm không khí, đất, nước và hệ sinh thái. Các động thái cải thiện môi trường đến từ một doanh nghiệp điển hình có thể kể đến là giảm thiểu tài nguyên sử dụng trong sản xuất, giảm lượng khí thải và cải tiến sản phẩm.

• Thiên tai – Kẻ thù của các nhà máy tự động hóa và Logistics
• Tổng quan về quản trị chuỗi cung ứng (P1)

Các nguồn lực sử dụng bởi các doanh nghiệp bao gồm năng lượng, nguyên liệu, nước và đất. Giảm thiểu tài nguyên sử dụng trong sản xuất giúp tài nguyên thiên nhiên được kết hợp hiệu quả hơn trong chuỗi cung ứng. Thành công của Starbucks trong việc giảm 21% mức tiêu thụ nước tại các cửa hàng do công ty điều hành từ năm 2008 đến 2013, thông qua việc sử dụng các thiết bị hiệu suất cao và giám sát chặt chẽ lượng tiêu thụ, là một ví dụ nổi bật. Để cắt giảm tiêu thụ năng lượng, Walmart tập trung vào hệ thống HVAC (Heating, Ventilating, and Air Conditioning – Hệ thống sưởi ấm, thông gió và điều hoà không khí), ướp lạnh và chiếu sáng. Việc lắp đặt hệ thống chiếu sáng tủ đông LED, tiếp theo là triển khai hệ thống chiếu sáng sàn bán hàng LED đã giúp công ty giảm mức tiêu thụ năng lượng tại các cửa hàng của mình. Theo Báo cáo Trách nhiệm toàn cầu 2013 từ Walmart, lượng tiêu thụ nhiên liệu vào năm 2012 đã được cắt giảm, cụ thể là “giao nhiều hơn 297 triệu kiện hàng trong khi lái xe ít hơn 11 triệu dặm.” Hoạt động cắt giảm sử dụng tài nguyên không chỉ có ích cho môi trường, mà còn tiết kiệm tiền cho công ty. Ví dụ, Walmart tuyên bố rằng hiệu suất vận chuyển và nhiên liệu được cải thiện đã giúp tiết kiệm cho công ty và khách hàng gần 130 triệu USD.”

Các hoạt động giảm chất thải làm giảm khí thải nguy hiểm (ví dụ: khí thải nhà kính), rác thải, nước thải cũng như tác động môi trường của công ty đối với cộng đồng. Từ thực tế rằng có đến khoảng 80% lượng khí thải nhà kính trực tiếp của Starbucks đến từ nhiên liệu được sử dụng để cung cấp năng lượng cho các cửa hàng và cơ sở vật chất, công ty đã tập trung vào việc xây dựng các cửa hàng mới đủ tiêu chuẩn đạt chứng nhận U.S. Green Building Council’s Leadership in Energy and Environmental Design (LEED). Trong năm 2012 và 2013, khoảng 65% các cửa hàng Starbucks mới đã nhận chứng nhận LEED. Túi mua sắm sử dụng một lần là một nguồn chất thải đáng kể; các nhà bán lẻ đã bắt đầu có những nỗ lực nhất định để thuyết phục khách hàng chuyển sang túi sử dụng nhiều lần. Nỗ lực này tỏ ra khá thành công ở hầu hết các nơi trên thế giới mà nó đã thực hiện. Walmart tuyên bố đã giảm hơn 38% lượng chất thải đến từ túi nhựa mua sắm trên mỗi cửa hàng trong khoảng thời gian từ năm 2007 đến 2013.

Đổi mới sản phẩm phản ánh khả năng của công ty trong việc cắt giảm chi phí và gánh nặng môi trường đối với khách hàng thông qua việc phát triển các sản phẩm hoặc dịch vụ có hiệu quả sinh thái cao. Mặc dù có một loạt các ví dụ về cải tiến sản phẩm thân thiện với môi trường, đây cũng là một lĩnh vực mà hầu hết các tuyên bố vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi. Theo một nghiên cứu do công ty tư vấn tiếp thị TerraChoice thực hiện, “hơn 98% các sản phẩm được cho là tự nhiên và thân thiện với môi trường trên kệ các siêu thị tại Mỹ đang đưa ra những tuyên bố sai lệch hoặc gây hiểu lầm, và 22% các sản phẩm đang đưa ra những tuyên bố xanh mà không hề gắn liền với mục đích vốn có thực sự của bảo vệ môi trường.” Thuật ngữ “greenwashing” từ đó ra đời nhằm ám chỉ các sản phẩm và hành vi có vẻ “xanh” nhưng về cơ bản lại là nhằm mục đích tăng trưởng lợi nhuận.

Khi bắt đầu hành trình cải thiện tính bền vững của mình, một công ty nên trước hết tập trung vào các hoạt động giảm thiểu sử dụng tài nguyên. Dù là giảm nguyên liệu đóng gói, mức sử dụng năng lượng hay vận chuyển, các hoạt động cắt giảm tài nguyên mang tính khả thi cao nhất trong việc vừa bảo vệ môi trường lẫn cải thiện lợi nhuận. Những thành công đó sẽ đem đến động lực để thực hiện các hoạt động vì tính bền vững nhiều thách thức hơn. Thúc đẩy cắt giảm tài nguyên có thể kèm theo cả những gia tăng trong chi phí nhiên liệu và vận chuyển. Khi chi phí vận chuyển tăng lên, mạng lưới chuỗi cung ứng có khả năng trở nên giới hạn trong khu vực hơn, giúp giảm lượng khí thải từ giao thông vận tải. Tuy nhiên, về lâu dài, những lợi ích lớn nhất cho xã hội thường tích lũy khi các công ty xem xét các yếu tố xã hội và môi trường khi đưa ra quyết định tìm nguồn cung ứng. Thách thức lớn nhất đối với các nỗ lực cải thiện xã hội và môi trường chính là thực tế rằng trong khi hầu hết các nỗ lực là của một công ty (và có thể là chuỗi cung ứng của họ), lợi ích lại được phân phối rộng rãi hơn nhiều. Thực tế này cũng khó khăn trong việc đo lường mọi thay đổi trên phạm vi toàn bộ chuỗi cung ứng có thể khiến tiến độ thực sự bị chậm lại trong khi các công ty tiếp tục tuyên bố họ đã thực hiện những cải tiến lớn liên quan đến tính bền vững.

Biên tập: Thùy Ngân

Với mục tiêu đơn giản hóa Incoterms, Phòng Thương mại Quốc tế (International Chamber of Commerce – ICC) dự tính sẽ công bố Incoterms 2020 với nội dung ngắn gọn, xúc tích nhưng cũng không kém phần đầy đủ thông tin so với những bản Incoterms trước đây.

• Thương mại điện tử: Kẻ thay đổi cuộc chơi của logistics
• Điểm mặt một số cảng biển quốc tế lớn trên thế giới
• Tăng phụ phí hãng tàu trong năm 2019

Incoterms từ trước đến nay luôn được coi là “ chiếu chỉ ” trong lĩnh vực thương mại quốc tế. Trong Incoterms, những quy tắc có liên quan đến giá cả và trách nhiệm của các bên (bên bán và bên mua) trong một hoạt động thương mại quốc tế sẽ được quy định một cách rõ ràng và đầy đủ nhất. Thế giới đã từng có Incoterms 1936, Incoterms 1953, Incoterms 2000, Incoterms 2010,… và Incoterms 2020 sắp tới được “ đo ni đóng giày” bởi ICC sẽ là một bản Incoterms dễ hiểu và đơn giản vì những ưu điểm như có sự đơn giản hóa các quy tắc, loại bỏ những từ ngữ và các cụm từ khó hiểu để phù hợp với  những người mà tiếng Anh không phải là tiếng mẹ đẻ có thể dễ dàng hiểu đúng các điều kiện Incoterms.

Vì sao lại nói Incoterms 2020 là phiên bản nâng cấp mới nhất so với những bản Incoterms từng được ban hành trước đây?

Sự biến mất của EXW, DDP và FAS trong Incoterms 2020.

Việc “ra đi” của  ba điều khoản EXW, DDP và FAS đều có nguyên do của nó:

• EXW và DDP chủ yếu được sử dụng trong thương mại nội địa . Trong đó, EXW (Ex works – Giao tại Xưởng) được sử dụng bởi các công ty ít có kinh nghiệm xuất khẩu, còn DDP (Delivered Duty Paid – Giao đã nộp Thuế) được áp dụng cho hàng hóa dùng làm mẫu hoặc phụ tùng đến tay người mua nhờ các công ty chuyển phát nhanh. Hiện nay, hai điều khoản này, trong một số cách sử dụng cụ thể, lại mâu thuẫn với Bộ luật hải quan mới của Châu Âu.
• FAS (Free Alongside Ship – Giao dọc mạn tàu) hiếm khi được sử dụng trong thực tế bởi nó gây khó khăn cho người mua và người bán vì không xác định được thời gian mà tàu cập bến. Đây là một điều hết sức quan trọng vì nếu tàu đến trễ thì hàng hóa của người bán sẽ phải nằm chờ tàu tại bến tàu trong một thời gian. Việc này sẽ gây khó khăn cho hàng hóa tươi sống, khó bảo quản lâu đồng thời tăng chi phí kho bãi cất trữ cho người bán. Mặc khác, nếu tàu đến sớm, người bán sẽ không kịp trở tay trong việc chuẩn bị, sắp xếp hàng hóa lên tàu. Bên cạnh đó, người ta cũng thường hay sử dụng điều khoản FCA (Free Carrier – Giao cho người chuyên chở) thay cho FAS vì FCA bao quát luôn cả FAS.

DDP được tách thành 2 điều kiện mới trong Incoterms 2020.

DDP quy định người bán phải nộp thuế hải quan tại nơi đến, bất kể hàng hóa được giao đến nơi đâu (địa chỉ của người mua, kho hoặc ga đến…). Incoterms 2020 tách DDP ra thành DTP và DPP.  Hai điều khoản này vẫn qui định người bán  sẽ chịu trách nhiệm nộp thuế hải quan khi hàng hóa được giao đến nơi giao hàng cuối cùng nhưng sẽ có sự phân biệt rõ ràng hơn liên quan đến nơi giao hàng cuối cùng.

• DTP qui định nơi giao hàng cuối cùng là ga (có thể là cảng biển, cảng hàng không, trung tâm vận tải …).
• DPP qui định nơi giao hàng cuối cùng là bất kỳ địa điểm nào khác không phải là ga vận tải, ví dụ, địa chỉ của người mua.

FCA được mở rộng hơn trong Incoterms 2020.

Là một trong những điều khoản được sử dụng nhiều nhất ( đến 40% giao dịch thương mại sử dụng ) bởi tính linh hoạt về nơi giao hàng (có thể là địa chỉ của người bán, nhà kho, cảng biển hay cảng hàng không…) và tính đa dạng về các phương thức vận tải, đặc biệt rất phù hợp với với vận tải đa phương thức, FCA sắp tới sẽ được ICC “ưu ái” mở rộng thành hai điều kiện: một dành cho vận tải đường bộ và một dành cho vận tải đường biển.

Bằng việc mở rộng FCA và loại bỏ EXW,  nhà xuất khẩu có thể kiểm soát và hiểu rõ các nghĩa vụ và trách nhiệm thông quan xuất khẩu. Người bán chịu trách nhiệm lớn hơn so với EXW và người mua được bảo vệ nhiều hơn trong việc chuyển giao rủi ro.

FOB và CIF được sửa đổi

Những người tham gia giao dịch thương mại quốc tế hay quen dùng FOB và CIF để áp dụng cho hàng hóa được vận chuyển bằng container thay vì dùng hai điều kiện đối ứng thích hợp hơn đối với loại hình vận chuyển này là FCA và CIP.

Hiện tại khoảng 80% hàng hóa được giao bằng container nên có khả năng Ủy ban soạn thảo Incoterms 2020 dự định sửa đổi điều kiện FOB và CIF có thể sử dụng cho hàng container như Incoterms 2000 và các ấn bản trước đó.

CNI ra đời trong Incoterms 2020.

CNI (Cost and Insurance – Tiền hàng và Bảo hiểm) là điều khoản mới gia nhập  Incoterms 2020. Điều khoản này  đã giải quyết được lỗ hổng giữa FCA và CFR/ CIF, đưa ra một số quy định mới về trách nhiệm và rủi ro giữa người mua và người bán. Cụ thể, các rủi ro và trách nhiệm được chuyển giao từ người bán sang người mua tại cảng đi. Nhưng điều kiện mới này cũng cho phép người bán chịu trách nhiệm bảo hiểm hàng hóa, trong khi người mua thì chịu rủi ro vận chuyển.

Một số điểm mới khác

• Một số nội dung mới như an ninh giao thông; các qui định về bảo hiểm, vận tải; mối quan hệ giữa Incoterms và hợp đồng mua bán quốc tế sẽ được các nhà soạn thảo Incoterms suy xét đưa vào.
• Ủy ban soạn thảo Incoterms 2020 ngoài các thành viên là luật sư đến từ EU gồm Pháp, Anh, Đức, Thổ Nhĩ Kỳ còn có thêm 3 chuyên gia thực hành đến từ Trung Quốc, Úc và Mỹ.
• Incoterms 2020 sẽ được soạn thảo với các thuật ngữ đơn giản hơn được minh họa bằng các ví dụ nhằm làm rõ các điều khoản để phù hợp với mục tiêu đơn giản hóa.

Incoterms 2020 sẽ chính thức được ban hành vào cuối năm 2019 và có hiệu lực áp dụng từ ngày 1 tháng 1 năm 2020 đúng vào dịp kỷ niêm 100 năm ngày thành lập ICC. Trong thời gian này Ủy ban soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát, thảo luận và cuối cùng có thể thông quan một phiên bản Incoterms 2020 hoàn hảo.

Theo icontainers